Παρουσίαση ''Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΟΜΙΧΛΗ''

 Σε μια όμορφη βραδιά μας προσκάλεσε τη Δευτέρα 9 Μαίου 2011 και ώρα 20:30 μμ. ο συγγραφέας Βασίλης Πέρρος με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του ''Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΟΜΙΧΛΗ''.  Ένα βιβλίο ύμνος στη ναυτική ζωή. Ο Βασίλης μου έκανε την τιμή να το προλογίσω και ιδού πώς ''βίωσα'' εγώ την ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΟΜΙΧΛΗ.

H ομίχλη είναι φυσικό φαινόμενο που συμβαίνει στην ατμόσφαιρα, πολύ κοντά στην επιφάνεια του εδάφους ή της θάλασσας. Δεκάδες σκηνοθέτες την έχουν χρησιμοποιήσει ως ιδανικό σκηνικό στις ταινίες τους κυρίως για να προσδώσουν μυστήριο και να κρατήσουν τον θεατή σε ένταση. Πόσους πρωταγωνιστές φιλμ δεν έχουμε παρακολουθήσει χαμένους στην ομίχλη να αναζητούν προσανατολισμό; Ειδικά όταν το σκηνικό μεταφέρεται στη θάλασσα τότε ο θεατής περιμένει με μεγαλύτερη αγωνία τη συνέχεια… Γιατί είναι η θάλασσα ένα τοπίο άλλοτε σκοτεινό, άλλοτε μανιασμένο μα πάνω απ’ όλα, συνώνυμο του γαλάζιου της χρώματος και της ελευθερίας. Προσωπικά λατρεύω τη θάλασσα και η ομίχλη, αν και με τρομάζει, με γοητεύει. Κατά συνέπεια ήδη από το εξώφυλλο, το βιβλίο του Βασίλη με είχε κερδίσει. Είχε καταφέρει το πιο σημαντικό: να μου τραβήξει το ενδιαφέρον, να με αναγκάσει να το ανοίξω… Από τη μία η θάλασσα να κυριαρχεί σε πρώτο πλάνο και από την άλλη ο τίτλος ‘ Η τελευταία ομίχλη’. Μα καλά, αναρωτήθηκα, είναι δυνατόν να μην υπάρξει άλλη ομίχλη; Τελειώνει ποτέ; Το μόνο που απέμενε λοιπόν να κάνω ήταν να ξεκινήσω την ανάγνωση για να καταλάβω τι ακριβώς υποδήλωνε ο τίτλος.

Από τις πρώτες κιόλας σελίδες ο Βασίλης σε μυεί στον κόσμο της θάλασσας, στον κόσμο των ναυτικών. Το σκηνικό οικείο για όλους, ακόμα και για εμάς που δεν είμαστε μέρος του. Ένα βαπόρι, ένα πλοίο H ομίχλη είναι φυσικό φαινόμενο που συμβαίνει στην ατμόσφαιρα, πολύ κοντά στην επιφάνεια του εδάφους ή της θάλασσας. Δεκάδες σκηνοθέτες την έχουν χρησιμοποιήσει ως ιδανικό σκηνικό στις ταινίες τους κυρίως για να προσδώσουν μυστήριο και να κρατήσουν τον θεατή σε ένταση. Πόσους πρωταγωνιστές φιλμ δεν έχουμε παρακολουθήσει χαμένους στην ομίχλη να αναζητούν προσανατολισμό; Ειδικά όταν το σκηνικό μεταφέρεται στη θάλασσα τότε ο θεατής περιμένει με μεγαλύτερη αγωνία τη συνέχεια… Γιατί είναι η θάλασσα ένα τοπίο άλλοτε σκοτεινό, άλλοτε μανιασμένο μα πάνω απ’ όλα, συνώνυμο του γαλάζιου της χρώματος και της ελευθερίας. Προσωπικά λατρεύω τη θάλασσα και η ομίχλη, αν και με τρομάζει, με γοητεύει. Κατά συνέπεια ήδη από το εξώφυλλο, το βιβλίο του Βασίλη με είχε κερδίσει. Είχε καταφέρει το πιο σημαντικό: να μου τραβήξει το ενδιαφέρον, να με αναγκάσει να το ανοίξω… Από τη μία η θάλασσα να κυριαρχεί σε πρώτο πλάνο και από την άλλη ο τίτλος ‘ Η τελευταία ομίχλη’. φορτηγό που ετοιμάζεται για ταξίδι. Όχι ταξίδι αναψυχής, εδώ πρόκειται για δουλειά. Ένα ακόμα ταξίδι… Πυρετώδεις οι προετοιμασίες, σκληρή εργασία από μέρους όλων. Πρέπει να φύγει στην ώρα του γιατί το εμπόρευμα δεν γίνεται να περιμένει. Αν κάτι πάει στραβά η συμφωνία χαλά. Στο τιμόνι του βαποριού, στο ρόλο του υποπλοιάρχου, ο καπετάν Μπάμπης. Πολυταξιδεμένος, χρόνια στη θάλασσα, θαλασσόλυκος αληθινός. Την έχει χορτάσει από χρόνια αλλά δεν λέει να την εγκαταλείψει, κι ας τον παιδεύει. Φουρτούνες ένα σωρό, καταιγίδες το ίδιο αλλά η θάλασσα πλανεύτρα μάγισσα τον καλεί διαρκώς κοντά της κι εκείνος ν’ απαντά σε κάθε κάλεσμά της. Είναι η ζωή του αυτή. Καμία εντύπωση δεν του προκαλούν πια τα φυσικά φαινόμενα όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο συγγραφέας. Μα ένα πλοίο χρειάζεται πολλά χέρια για να ταξιδέψει και πολλά μυαλά να συνεργαστούν για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, διότι εκείνη, η θάλασσα, δεν αστειεύεται.  Στο πλευρό του ναυτικοί πολλοί. Ο καπετάν Ανέστης, ο λοστρόμος ο Αντώνης, ο λαδάς (καμαρότος) ο Λευτέρης, ο μάγειρας ο Νίκος, ο ηλεκτρολόγος ο Δημήτρης αλλά και οι ξένοι ναυτικοί. Όλοι γίνονται ένα. Η εθνότητα δεν παίζει κανέναν ρόλο. Ο σκοπός κοινός: να φτάσει το βαπόρι εγκαίρως στον προορισμό του να παραδώσει το πολυπόθητο εμπόρευμα, να επιστρέψουν και αυτοί στα σπίτια τους. Και το ταξίδι ξεκινά… Με μποφόρ ή όχι, με οποιοδήποτε πρόβλημα, οι ναυτικοί θα κάνουν το καθήκον τους… Μα το τίμημα παραμένει…

‘Η τελευταία ομίχλη’ θεωρώ πως είναι ένας αληθινός ύμνος στη ζωή και στον αγώνα των ναυτικών, που μπορεί όλοι να φανταζόμαστε αλλά μάλλον απέχει πολύ από τον ελκυστικό χαρακτήρα που μπορεί να του προσδίδει η θάλασσα και η έννοια του ταξιδιού γενικότερα. Ο συγγραφέας καταφέρνει ιδιαίτερα εύστοχα να περάσει το μήνυμά του, που δεν είναι άλλο από τις δυσκολίες, τις κακουχίες που καλείται να αντιμετωπίσει ο ναυτικός σε κάθε εποχή, ακόμα και σήμερα που η τεχνολογία έχει πραγματικά θριαμβεύσει.

 Όταν άκουσα πως πρόκειται για αναφορά στη ναυτική ζωή φαντάστηκα πως θα υπάρχουν αρκετοί όροι της ναυτικής ορολογίας που ενδεχομένως με κουράσουν γιατί διαβάζοντας θα έπρεπε παράλληλα και να τους αποκρυπτογραφώ. Αυτό όμως όχι μόνο δεν συνέβη αλλά αντιθέτως οι όροι φάνταζαν αυτόματα οικείοι, σαν μέρος της καθημερινότητάς μου. Σε αυτό βέβαια συνέβαλλαν οι εξαιρετικές περιγραφές αλλά και γενικότερα η απλή γλώσσα που σε έκανε να αισθανθείς οικείο το περιβάλλον. Με λεξιλόγιο λιτό, χωρίς βαρύγδουπες περιγραφές ή λυρισμούς που συχνά κουράζουν, το κείμενο έβρισκε ευθύς το στόχο του. Μεμιάς, βρισκόσουν στο βαπόρι και γινόσουν μέρος του πληρώματος.

Ο Βασίλης χρησιμοποίησε εύστοχα τη γραμμική αφήγηση. Τα γεγονότα έχουν αρχή, μέση και τέλος. Σε κάθε σελίδα βλέπεις την ιστορία να εξελίσσεται. Τα πρόσωπα δεν μένουν στάσιμα αλλά βιώνουν τις καταστάσεις καθώς ο χρόνος κυλάει. Κι όσο κυλάει, εσύ ανυπομονείς να μάθεις τη συνέχεια και όχι μόνο… Ταυτίζεσαι με τους ήρωες, γίνεσαι μέρος της ιστορίας και αυτό θεωρώ πως είναι ένα από τα μεγαλύτερα προσόντα ενός συγγραφέα, κάτι που νομίζω πως ο Βασίλης κατέχει με το παραπάνω. Δεν έχει σημασία με ποιον ήρωα θα ταυτιστείς, το βέβαιο είναι πως η ταύτιση αυτή σημαίνει πως ο συγγραφέας σε έχει κερδίσει και μάλιστα με το παραπάνω!

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα τέχνασμα- αν μπορώ να το αποκαλέσω έτσι- που χρησιμοποίησε ο συγγραφέας και έδωσε άλλη πνοή στη ροή της ιστορίας. Και αυτό το τέχνασμα ήταν η διαίσθηση, το ένστικτο αν θέλετε της μοναδικής ηρωίδας του συγγραφέα, της γυναίκας του καπετάν Μπάμπη. Γιατί όπως φαντάζεστε σε ένα μυθιστόρημα για ναυτικούς οι ήρωες είναι κατεξοχήν άνδρες. Ο Βασίλης αποφάσισε να μην μείνει μόνο σε αυτούς αλλά να αναφερθεί και σε εκείνους που μένουν πίσω  και συνήθως δεν είναι άλλοι από την οικογένεια του ναυτικού… Σύζυγος, παιδιά, γονείς… Γιατί αν ο ναυτικός τραβά έναν Γολγοθά, οι δικοί του άνθρωποι τραβούν το δικό τους… Μένουν πίσω, καρτερούν την επιστροφή του αγαπημένου τους, ζουν με την αγωνία του αν αυτός που βρίσκεται εκεί έξω, αντιμέτωπος με κύματα μανιασμένα θα επιστρέψει ή όχι…

  

‘Η τελευταία ομίχλη ‘ του Βασίλη Πέρρου με κράτησε από την αρχή μέχρι το τέλος. Με συγκίνησε, με ταξίδεψε, με γέμισε θλίψη αλλά και με μια δύναμη πρωτόγνωρη, γιατί ο άνθρωπος όλα τα μπορεί, όλα τα αντέχει… Παλεύει μέχρι τέλους ενάντια στη Φύση, ενάντια στον ίδιο τον Άνθρωπο. Πριν το τέλος, το θάρρος, η τόλμη, η ανθρωπιά θριαμβεύουν… Καλοτάξιδο!